W przyrodzie nie ma praktycznie miejsc pozwalających na czerpanie wody i kierowanie jej do dużej liczby odbiorców bez ingerencji w jej skład. Wodą najbardziej zbliżoną do wody chemicznie czystej jest woda deszczowa, jednak i ta woda zawiera np. dwutlenek węgla i tlen pochodzenia atmosferycznego. Może też zawierać zanieczyszczenia pochodzące z rejonów ekologicznie skażonych. Bezpośrednio używane mogą być niekiedy wody źródlane. Niestety, ich wydajność jest zwykle zbyt mała aby zaspokoić potrzeby większej ilości odbiorców. W celu zaopatrzenia ludności w wodę wykorzystuje się zwykle wody podziemne lub wody z rzek i jezior. W tym wypadku jednak konieczne jest jej uzdatnienie. Woda przeznaczona do bezpośredniego użytku przez konsumentów nie może zawierać składników lub domieszek szkodliwych dla zdrowia, wywierających ujemny wpływ na smak, zapach lub wygląd. Spośród zabiegów stosowanych przy uzdatnianiu wody wypada wymienić:
  • klarowanie - usuwanie lub zmniejszanie mętności,
  • odbarwianie - usuwanie lub zmniejszenie intensywności barwy,
  • dezodoryzacja - usuwanie zapachu i smaku,
  • odżelazianie, odmanganianie - usuwanie nadmiernej zawartości żelaza, manganu,
  • odkrzemianie - usuwanie z wody związków krzemu,
  • odgazowywanie - usuwanie gazów rozposzczonych w wodzie,
  • dezaktywacja - usuwanie związków radioaktywnych,
  • odsalanie, demineralizacja - usuwanie z wody rozpuszczonych w niej soli,
  • zmiękczanie - usuwanie substancji powodujących twardość wody,
  • dezynfekcja (odkażanie) - niszczenie drobnoustrojów chorobotwórczych.

Urządzenia występujące w stacjach uzdatninia wody mogą być następujące:

  • kraty i sita,
  • osadniki,
  • filtry,
  • odżelaziacze, odmanganiacze,
  • urządzenia do odkwaszania, odgazowywania i zmiękczania wody,
  • urządzenia do dezynfekcji wody.

Dobór urządzeń i procesów użytych w ramach uzdatniania wody zależy od składu wody czerpanej ze środowiska. W tym celu woda jest badana przez odpowiednio wyposażone laboratoria.

Oświęcimskie wodociągi obsługują dwie stacje uzdatniania wody znajdujące się na dwóch krańcach miasta. Różnią się one zarówno sposobem ujmowania wody jak i metodą jej uzdatniania.